Wielki tydzień

„Wielki Tydzień”

Wielki Tydzień obejmuje ostatnie dni Wielkiego Postu od Niedzieli Palmowej do wieczora Wielkiego Czwartku, oraz Triduum Paschalne obejmujące Wielki Czwartek, Wielki Piątek oraz Wielką Sobotę. Najstarsze świadectwa o liturgii Wielkiego Tygodnia pochodzą z IV w. z Palestyny. Liturgię Wielkiego Tygodnia rozpoczynała uroczysta procesja z palmami z Betanii do Jerozolimy na pamiątkę wjazdu Chrystusa do świętego miasta,
aby w nim dokonać odkupienia ludzi przez mękę i śmierć na krzyżu. OD VIII w. zwyczaj urządzania procesji z palmami pojawił się także na Zachodzie.
W średniowieczu procesja formowała się poza murami miasta, gdzie miało miejsce poświęcenie palm (lub gałązek wierzby, względnie oliwki) a następnie przy śpiewie pieśni przechodzono procesjonalnie do głównego kościoła w mieście, aby w nim celebrować Mszę Świętą, w czasie której czytano opis
Męki Pańskiej.

Obecnie podczas Mszy Św. w Niedzielę Palmową odbywa się poświęcenie palm, czyta się także opis Męki Pańskiej. Czytania biblijne Wielkiego Poniedziałku, Wtorku i Środy mówią o zbawieniu, którego ma dokonać Mesjasz przez ofiarę ze swego życia i o tym, co bezpośrednio poprzedziło Jego mękę i śmierć, a więc: namaszczenie w Betanii, zdrada Judasza i zaparcie się Piotra.

W Wielki Czwartek w godzinach porannych w kościołach katedralnych biskupi przewodniczą uroczystej Mszy Świętej Krzyżma,
w której uczestniczą księża prezbiterzy z diecezji. Podczas tej Mszy Św. ma miejsce odnowienie przyrzeczeń kapłańskich oraz poświęcenie olejów świętych: krzyżma i olejów chorych. Msza Święta Krzyżma kończy okres Wielkiego Postu. Z kolei Msza Święta Wieczerzy Pańskiej celebrowana 
w wielkoczwartkowy wieczór w kościołach parafialnych rozpoczyna okres Triduum Paschalnego. Ta uroczysta Msza Św. jest koncelebrowana przez kapłanów w celu ukazania jedności ofiary Chrystusa, kapłaństwa i całego Ludu Bożego. Po uroczystym odśpiewaniu hymnu „Chwała Na Wysokości Bogu” w kościołach milkną dzwony i organy aż do Liturgii Wigilii Paschalnej w Wielką Sobotę wieczorem. Najświętszy Sakrament przenosi się do tzw. Ciemnicy, co stanowi pamiątkę modlitwy Jezusa w Ogrodzie Oliwnym, Jego pojmania i uwięzienia.

Wielki Piątek jest jedynym dniem w roku, w którym nie celebruje się Mszy Św. Liturgia Wielkiego Piątku ma miejsce w godzinach popołudniowych i składa się z czterech części:

  1. Liturgii słowa obejmującej czytania o cierpieniach i ofierze Chrystusa oraz opis Męki Pańskiej według Św. Jana.
  2. Uroczystej modlitwy powszechnej za Kościół i Jego spawy oraz za zbawienie całego Świata.
  3. Adoracji krzyża zajmującej miejsce liturgii eucharystycznej, podczas której śpiewa się pieśni o krzyżu i miłości Boga do swojego ludu.
  4. Komunii Św. wszystkich uczestników liturgii z darów konsekrowanych poprzedniego dnia, poprzedzonej Modlitwą Pańską.

 

Wielka Sobota jest dniem, w którym nie sprawuje się liturgii w ciągu dnia. Wierni przychodzą jednak na tzw. nawiedzenie Grobu modląc się przed Najświętszym Sakramentem. W Wielką Sobotę święci się również pokarmy na stół wielkanocny. Uroczysta Liturgia Wigilii Paschalnej sprawowana w Wielką Sobotę wieczorem należy już do obchodów Niedzieli Wielkanocnej.

Autor artykułu: Piotr Witek