„Wielki Tydzień”
Wielki Tydzień obejmuje ostatnie dni Wielkiego Postu od Niedzieli Palmowej do wieczora Wielkiego Czwartku, oraz Triduum Paschalne obejmujące Wielki Czwartek, Wielki Piątek oraz Wielką Sobotę. Najstarsze świadectwa o liturgii Wielkiego Tygodnia pochodzą z IV w. z Palestyny. Liturgię Wielkiego Tygodnia rozpoczynała uroczysta procesja z palmami z Betanii do Jerozolimy na pamiątkę wjazdu Chrystusa do świętego miasta,
aby w nim dokonać odkupienia ludzi przez mękę i śmierć na krzyżu. OD VIII w. zwyczaj urządzania procesji z palmami pojawił się także na Zachodzie.
W średniowieczu procesja formowała się poza murami miasta, gdzie miało miejsce poświęcenie palm (lub gałązek wierzby, względnie oliwki) a następnie przy śpiewie pieśni przechodzono procesjonalnie do głównego kościoła w mieście, aby w nim celebrować Mszę Świętą, w czasie której czytano opis
Męki Pańskiej.
Obecnie podczas Mszy Św. w Niedzielę Palmową odbywa się poświęcenie palm, czyta się także opis Męki Pańskiej. Czytania biblijne Wielkiego Poniedziałku, Wtorku i Środy mówią o zbawieniu, którego ma dokonać Mesjasz przez ofiarę ze swego życia i o tym, co bezpośrednio poprzedziło Jego mękę i śmierć, a więc: namaszczenie w Betanii, zdrada Judasza i zaparcie się Piotra.
W Wielki Czwartek w godzinach porannych w kościołach katedralnych biskupi przewodniczą uroczystej Mszy Świętej Krzyżma,
w której uczestniczą księża prezbiterzy z diecezji. Podczas tej Mszy Św. ma miejsce odnowienie przyrzeczeń kapłańskich oraz poświęcenie olejów świętych: krzyżma i olejów chorych. Msza Święta Krzyżma kończy okres Wielkiego Postu. Z kolei Msza Święta Wieczerzy Pańskiej celebrowana
w wielkoczwartkowy wieczór w kościołach parafialnych rozpoczyna okres Triduum Paschalnego. Ta uroczysta Msza Św. jest koncelebrowana przez kapłanów w celu ukazania jedności ofiary Chrystusa, kapłaństwa i całego Ludu Bożego. Po uroczystym odśpiewaniu hymnu „Chwała Na Wysokości Bogu” w kościołach milkną dzwony i organy aż do Liturgii Wigilii Paschalnej w Wielką Sobotę wieczorem. Najświętszy Sakrament przenosi się do tzw. Ciemnicy, co stanowi pamiątkę modlitwy Jezusa w Ogrodzie Oliwnym, Jego pojmania i uwięzienia.
Wielki Piątek jest jedynym dniem w roku, w którym nie celebruje się Mszy Św. Liturgia Wielkiego Piątku ma miejsce w godzinach popołudniowych i składa się z czterech części:
- Liturgii słowa obejmującej czytania o cierpieniach i ofierze Chrystusa oraz opis Męki Pańskiej według Św. Jana.
- Uroczystej modlitwy powszechnej za Kościół i Jego spawy oraz za zbawienie całego Świata.
- Adoracji krzyża zajmującej miejsce liturgii eucharystycznej, podczas której śpiewa się pieśni o krzyżu i miłości Boga do swojego ludu.
- Komunii Św. wszystkich uczestników liturgii z darów konsekrowanych poprzedniego dnia, poprzedzonej Modlitwą Pańską.
Wielka Sobota jest dniem, w którym nie sprawuje się liturgii w ciągu dnia. Wierni przychodzą jednak na tzw. nawiedzenie Grobu modląc się przed Najświętszym Sakramentem. W Wielką Sobotę święci się również pokarmy na stół wielkanocny. Uroczysta Liturgia Wigilii Paschalnej sprawowana w Wielką Sobotę wieczorem należy już do obchodów Niedzieli Wielkanocnej.
Autor artykułu: Piotr Witek